hidayatulakmal@hmetro.com.my
Pernahkah anda berasa sakit kepala, pandangan kabur, muntah-muntah dan sering lupa? Jika ya anda harus segera berjumpa doktor kerana dikhuatiri ia mungkin antara gejala awal barah otak. Barah otak antara penyakit paling digeruni masyarakat dunia selain barah payudara. Ia boleh menyerang sesiapa tanpa mengira umur dan jantina sama ada kanak-kanak mahupun orang dewasa.
Menurut Perunding Pakar Bedah Otak Stereotaktik Advanced Neuroscience and Orthopaedic Clinic, Dr Chee Chee Pin, terdapat dua jenis barah yang diklasifikasikan sebagai Tumor Benigna dan Tumor Malignan.
“Selain itu, terdapat juga dua kategori barah otak iaitu Tumor Otak Primer (berasal atau tumbuh dari otak) serta Tumor Otak Sekunder (ia berasal atau merebak dari bahagian badan seperti buah pinggang, payudara dan kulit).
“Seperti yang dinyatakan di atas, tumor benigna tumbuh secara perlahan-lahan dan tidak merebak di bahagian dalam badan. Jika tumor ini berjaya dibuang ia tidak akan menimbulkan masalah,” katanya sewaktu ditemui baru-baru ini.
Pun begitu jika barah itu terletak berdekatan struktur otak penting, ia boleh menimbulkan masalah kesihatan serius kerana ketumbuhan yang membesar boleh menyebabkan beberapa komplikasi serta mengancam nyawa.
“Bagi tumor Malignan pula, sel ketumbuhan ini berkemampuan merebak ke bahagian badan lain dan menyerang dengan pantas. Bagaimanapun tumor otak malignan jarang merebak keluar dari sistem saraf pusat.
“Berlainan dengan tumor otak Primer bermula dan terbentuk dalam otak. Ia mungkin tumbuh dan terbentuk di kawasan kecil atau merebak di kawasan berdekatan,” katanya.
Tumor secara langsung boleh memusnahkan sel otak dan secara tidak langsung memusnahkan sel-sel apabila berlaku keradangan, mampatan akibat ketumbuhan tumor, bengkak dan peningkatan tekanan dalam otak (tekanan intrakranium).
Apakah penyebab barah otak?
Sehingga kini penyebab kanser otak masih belum ditemui namun pengkaji masih mencari jawapan kepada masalah ini. Antara faktor utama ditemui adalah genetik, keturunan, persekitaran dan bahan kimia.
Apakah faktor yang boleh meningkatkan risiko barah otak?
Tidak terdapat faktor risiko yang jelas di kalangan pesakit yang menghidap barah otak. Kajian dijalankan mendapati sesetengah jenis barah otak lebih kerap berlaku kepada pekerja kilang penapis minyak, industri pembuatan bahan getah dan dadah selain ahli kimia.
Bagaimana insiden penyakit ini?
Barah otak boleh berlaku pada semua lapisan umur, namun kajian menunjukkan terdapat dua kumpulan umur lebih biasa mengalaminya iaitu kanak-kanak (tiga hingga 12 tahun) serta golongan dewasa (40 hingga 70 tahun).
Apakah gejala barah otak?
Sakit kepala yang teruk terutama di sebelah pagi berbanding tengah hari.
Sakit kepala berterusan diikuti loya dan muntah
Pandangan kabur
Sering lupa
Epilepsi (sawan, kekejangan otot dan tidak sedarkan diri)
Gangguan percakapan
Kesukaran menggerakkan kaki dan tangan
Gangguan ingatan atau perubahan personaliti
Kerap diserang sakit kepala
Gejala di kalangan kanak-kanak
Loya dan muntah
Gangguan penglihatan seperti penglihatan berganda atau juling
Gangguan makanan
Sebelah tangan menjadi lemah dan kekok
Perubahan pada gaya berjalan seperti terhincut
Kesukaran berjalan
Letih dan lemah badan
Peningkatan berat badan
Perubahan pada endokrin
Apakah jenis barah otak?
Supra tentoria (bahagian atas otak)
Infra tentoria (bahagian bawah otak)
Kanser pada bahagian atas otak ialah:
Astrocytoma (ketumbuhan otak yang bukan berasal daripada sel-sel saraf
Craniopharngioma (berasal daripada saki baki Rathker)
Kanser kelenjar pinea
Kanser pada bahagian bawah otak ialah:
Infra tentorial
Medulloblastoma (belakang otak)
Cerebeller astrocytoma (ketumbuhan pada serebrum)
Brain stem glioma (pangkal otak)
Ependymoma (ketumbuhan serebral yang berasal daripada sel-sel ependimal slia. Ia menyekat cecair serebrospina dan menyebabkan hidrosefulus jenis yang paling kerap berlaku.
Apakah rawatan yang dijalankan bagi mengesan barah otak?
Biasanya doktor akan membuat diagnosis melalui pemeriksaan neurologi termasuk ujian mental, pemeriksaan mata, ujian pendengaran, kuasa dan pemeriksaan saraf kranial dan lain-lain. Selain itu doktor akan melakukan pemeriksaan menggunakan alat pengimbas tomografi berkomputer iaitu sejenis alat sinar-X menggunakan komputer untuk memaparkan struktur otak terperinci.
Biopsi- kaedah ini dilakukan bagi mengesahkan kewujudan tumor otak disamping menentukan jenis histologi tumor.
Pengimbas Pet (Positron Emission Tomography)- alat ini menggunakan bahan gula yang dirawat menggunakan bahan radioaktif deoksiglukosa. Bahan ini akan disuntik dalam vena dan proses pengimbasan dilakukan.
Rawatan
Rawatan am dan spesifik dilakukan untuk menyembuhkan pesakit dilaksanakan oleh doktor pakar. Ada barah yang boleh dirawat 100 peratus dan ada yang tidak dapat dirawat tanpa kombinasi cara rawatan iaitu - pembedahan, radioterapi dan kimoterapi. Tugas pakar bedah otak ialah membuang barah, jika boleh sehingga 100 peratus tetapi ada jenis barah yang tidak dapat dibuang keseluruhannya walaupun di tangan pakar bedah yang cekap di dunia.
Jika barah berlaku di kawasan otak, pembedahan mungkin membawa risiko tinggi. Oleh itu, rawatan radioterapi atau kimoterapi dipilih selepas biopsi dilakukan iaitu mengambil ‘daging’ barah yang berukuran 2 milimeter atau lebih untuk siasatan patalogi.Ada sesetengah barah dirawat dengan keadaan embolisasi mengecutkan barah itu. Radioterapi memberi rawatan berbeza daripada kaedah kecil hinggalah ke kaedah besar.
Cara baru rawatan barah otak yang masih kecil adalah melalui kaedah radiosurgeri iaitu menggunakan akselerator linear, cobalt gamma knife atau kaedah brachiterapi.Kimoterapi iaitu menggunakan ubat-ubat yang kuat dapat memberhentikan proses pertumbuhan barah kini menjadi terapi yang mendapat perhatian dunia.Desas-desus yang mengatakan penggunaan telefon selular sebagai salah satu punca barah otak adalah tidak benar sama sekali kerana Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) mengesahkan ia tiada kaitan antara risiko barah otak dan penggunaan telefon bimbit. Frekuensi elektromagnet telefon selular terbukti selamat.
Sumber
Sakit kepala berterusan diikuti loya dan muntah
Pandangan kabur
Sering lupa
Epilepsi (sawan, kekejangan otot dan tidak sedarkan diri)
Gangguan percakapan
Kesukaran menggerakkan kaki dan tangan
Gangguan ingatan atau perubahan personaliti
Kerap diserang sakit kepala
Gejala di kalangan kanak-kanak
Loya dan muntah
Gangguan penglihatan seperti penglihatan berganda atau juling
Gangguan makanan
Sebelah tangan menjadi lemah dan kekok
Perubahan pada gaya berjalan seperti terhincut
Kesukaran berjalan
Letih dan lemah badan
Peningkatan berat badan
Perubahan pada endokrin
Apakah jenis barah otak?
Supra tentoria (bahagian atas otak)
Infra tentoria (bahagian bawah otak)
Kanser pada bahagian atas otak ialah:
Astrocytoma (ketumbuhan otak yang bukan berasal daripada sel-sel saraf
Craniopharngioma (berasal daripada saki baki Rathker)
Kanser kelenjar pinea
Kanser pada bahagian bawah otak ialah:
Infra tentorial
Medulloblastoma (belakang otak)
Cerebeller astrocytoma (ketumbuhan pada serebrum)
Brain stem glioma (pangkal otak)
Ependymoma (ketumbuhan serebral yang berasal daripada sel-sel ependimal slia. Ia menyekat cecair serebrospina dan menyebabkan hidrosefulus jenis yang paling kerap berlaku.
Apakah rawatan yang dijalankan bagi mengesan barah otak?
Biasanya doktor akan membuat diagnosis melalui pemeriksaan neurologi termasuk ujian mental, pemeriksaan mata, ujian pendengaran, kuasa dan pemeriksaan saraf kranial dan lain-lain. Selain itu doktor akan melakukan pemeriksaan menggunakan alat pengimbas tomografi berkomputer iaitu sejenis alat sinar-X menggunakan komputer untuk memaparkan struktur otak terperinci.
Biopsi- kaedah ini dilakukan bagi mengesahkan kewujudan tumor otak disamping menentukan jenis histologi tumor.
Pengimbas Pet (Positron Emission Tomography)- alat ini menggunakan bahan gula yang dirawat menggunakan bahan radioaktif deoksiglukosa. Bahan ini akan disuntik dalam vena dan proses pengimbasan dilakukan.
Rawatan
Rawatan am dan spesifik dilakukan untuk menyembuhkan pesakit dilaksanakan oleh doktor pakar. Ada barah yang boleh dirawat 100 peratus dan ada yang tidak dapat dirawat tanpa kombinasi cara rawatan iaitu - pembedahan, radioterapi dan kimoterapi. Tugas pakar bedah otak ialah membuang barah, jika boleh sehingga 100 peratus tetapi ada jenis barah yang tidak dapat dibuang keseluruhannya walaupun di tangan pakar bedah yang cekap di dunia.
Jika barah berlaku di kawasan otak, pembedahan mungkin membawa risiko tinggi. Oleh itu, rawatan radioterapi atau kimoterapi dipilih selepas biopsi dilakukan iaitu mengambil ‘daging’ barah yang berukuran 2 milimeter atau lebih untuk siasatan patalogi.Ada sesetengah barah dirawat dengan keadaan embolisasi mengecutkan barah itu. Radioterapi memberi rawatan berbeza daripada kaedah kecil hinggalah ke kaedah besar.
Cara baru rawatan barah otak yang masih kecil adalah melalui kaedah radiosurgeri iaitu menggunakan akselerator linear, cobalt gamma knife atau kaedah brachiterapi.Kimoterapi iaitu menggunakan ubat-ubat yang kuat dapat memberhentikan proses pertumbuhan barah kini menjadi terapi yang mendapat perhatian dunia.Desas-desus yang mengatakan penggunaan telefon selular sebagai salah satu punca barah otak adalah tidak benar sama sekali kerana Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) mengesahkan ia tiada kaitan antara risiko barah otak dan penggunaan telefon bimbit. Frekuensi elektromagnet telefon selular terbukti selamat.
Sumber